Przedstawiamy listę kilku najważniejszych wydarzeń z minionego 2016 roku:
Informatyka weszła do sądów cywilnych
Dnia 8. września weszła wżycie po rocznym vacatio legis i kilku latach prac nowela kodeksu cywilnego, kodeksu postępowania cywilnego oraz wielu innych ustaw.
Zgodnie z nowymi przepisami, jako dowodów w sądzie oraz za dokumenty będzie można uznać e-maile, SMSy, nagrania wideo i audio – „każdy nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią”.
Powrót do "starej" procedury karnej
W marcu uchwalona przez Sejm została nowela przywracająca w postępowaniu karnym nadrzędną rolę zasady prawdy materialnej. W związku z tym została przywrócona aktywna rola sądu. Przez to mniej spraw ma kończyć się w trybach konsensualnych, czyli po tzw. dobrowolnym poddaniu się karze lub po zawarciu ugody. Zniknął również przepis pozwalający na umorzenie sprawy za zgodą pokrzywdzonego, kiedy sprawdza zapłacił mu pieniądze i on się zgodził na takie warunki.
Dotyczy to wcześniejszej zmiany, która miała miejsce w lipcu 2015 roku. Zaczęła wtedy obowiązywać nowa procedura karna – tzw. kontradyktoryjność. Uczyniła ona sędziego bezstronnym arbitrem rozsądzającym spór. Zastąpiła ona model inkwizycyjny, w którym na sądzie ciążyła inicjatywa dowodowa polegająca na zbieraniu dowodów i przesłuchiwaniu świadków.
Oświadczenia majątkowe i kary dla sędziów
Została uchwalona przez Sejm ustawa dotycząca sędziów – od początku listopada obowiązuje nowela, która wprowadziła jawność ich oświadczeń majątkowych. Są one dostępne w Internecie w Biuletynie Informacji Publicznej.
Oprócz tego pojawiła się dla sędziów nowa kara dyscyplinarna – finansowa, która polega na obcięciu pensji od 5% do 20% wynagrodzenia do dwóch lat. Wydłużono również okres przedawnienia karalności przewinień dyscyplinarnych do 8 lat.
Elektroniczne formalności wieczystoksięgowe
Od dnia 1. lipca komornicy mogą wpisywać w formie elektronicznej wzmianki o egzekucji, a notariusze załatwiać formalności wieczystoksięgowe. Takie wirtualne wpisy do ksiąg stały się możliwe dzięki nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego.
Ograniczenia w obrocie ziemią
Osoba, która jest właścicielem gruntu rolnego, którego powierzchnia wynosi ponad 3 tys. m2, nie może sprzedać go osobie niezwiązanej z rolnictwem. Taka zmiana zaczęła obowiązywać 30 kwietnia.
Ziemię rolną o większej powierzchni może kupić tylko rolnik indywidualny spełniający ustawowe kryteria:
Nowa kwota wolna od podatku
Decyzją Sejmu i podpisaniem przez prezydenta, weszła w życie ustawa zwiększająca kwotę wolną od podatku dla najmniej zarabiających do 6,6 tys. zł. Z kolei osoby, których dochód przekracza 127. tys. zł rocznie stracą prawo do tego odliczenia.
Do tej pory ta kwota była dla wszystkich jednakowa i wynosiła 3 091 zł, czyli zmniejszenie podatku o 556,02 zł.
Spór o Trybunał Konstytucyjny
W 2016 roku uchwalono cztery transze nowelizacji ustaw związanych z funkcjonowaniem Trybunału Konstytucyjnego, a ostatnia z nich liczyła aż 3 ustawy. Własne zalecenia w tej sprawie wydali przedstawiciele Komisji Weneckiej, którzy, w związku z toczącym się sporem, przyjechali do Polski.
Wraz z zakończeniem kadencji prezesa Andrzeja Rzeplińskiego, miał miejsce finał sporu. Prezydent Andrzej Duda na mocy nowej ustawy powołał sędzię Julię Przyłębską na funkcję p.o. prezesa. Przyjął również ślubowanie nowego sędziego TK Michała Warcińskiego, który zastąpił Andrzeja Rzeplińskiego. Do składu orzekającego Julia Przyłębska dopuściła trzech sędziów wybranych głosami PiS (Henryka Ciocha, Lecha Morawskiego, Mariusza Muszyńskiego). Zwołane zgromadzenie sędziów przedstawiło prezydentowi dwójkę kandydatów na nowego prezesa: Mariusza Muszyńskiego oraz Julię Przyłębską. Ostatecznie na tą funkcję została powołana sędzia Przyłębska.
Zmiany u adwokatów i radców
W minionym roku zmieniły się osoby postawione na szczycie dwóch największych korporacji prawniczych w Polsce. Szefem Krajowe Rady Radców Prawnych został Maciej Bobrowicz, a nowym prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej został Jacek Trela. Zastąpili oni Dariusza Sałajewskiego i Andrzeja Zwarę.
Zmiana ustawy o Prokuratorze
W marcu zaczęła obowiązywać nowa ustawa o Prokuraturze przywracająca unię personalną prokuratura generalnego i ministra sprawiedliwości. W związku z tym powołano Prokuraturę Krajową, która zastąpiła odrębną Prokuraturę Generalną.
Przywrócenie poprzedniego wieku emerytalnego
Po burzliwej debacie w połowie listopada Sejm uchwalił prezydencką nowelizację, która przywróciła wiek emerytalny: 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Ta ustawa me wejść w życie dnia 1.10.2017.
Wprowadzenie minimalnej stawki na zleceniach
W lipcu została uchwalona przez Sejm ustawa o minimalnej stawce godzinowej w ramach samozatrudnienia za pracę na umowę-zlecenie. Zgodnie z nią wynagrodzenie wyniesie 12 zł/h, a po waloryzacji w 2017 roku – 13 zł/h.
Do tej kwoty mają zostać dostosowane wszystkie umowy, bez względu na sposób ustalania wynagrodzenia (wg stawki godzinowej, dziennej, tygodniowej czy miesięcznej).
Wspomniana ustawa i stawka godzinowa zaczęły obowiązywać 1 stycznia 2017 roku.
500 plus
W lutym Sejm uchwalił ustawę o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci: 500 zł na drugie i kolejne dziecko, również na pierwsze w mniej zamożnych rodzinach. Pierwsze wypłaty były już w kwietniu.
O kosztach programu informowała Elżbieta Rafalska: na koniec listopada wyniósł on 15 400 mln zł, a skorzysta z niego prawie 3 800 tys. dzieci.
Reforma oświaty
Ustawa Prawo oświatowe została uchwalona w grudniu przez Sejm. Zmieni strukturę szkolnictwa – przebieg nauczania będzie następujący: 8-letnia szkoła podstawowa → 4-letnie liceum lub 6-letnie technikum oraz dwustopniowe szkoły branżowe (zastąpią zasadnicze szkoły zawodowe). Gimnazja nie występują w tym systemie.
Zmiany wejdą w życie w roku szkolnym 2017/2018.
Obowiązek szkolny dla sześciolatków zniesiony
We wrześniu został zniesiony obowiązek przedszkolny dla pięciolatków i szkolny dla sześciolatków.
Po obowiązkowym przedszkolnym przygotowaniu dla sześciolatków, dzieci mają obowiązkowo rozpoczynać naukę jako siedmiolatki. Obowiązuje również prawo posłania do przedszkola dzieci pięcio- i czteroletnich.
Uszczelnianie ustawy o VAT
W połowie listopada Sejm zaakceptował „dużą” nowelę ustawy o VAT, która ogranicza nadużycia i uszczelnia pobór VAT. Przywróciła ona tzw. sankcję administracyjną i ograniczyła rozliczenia kwartalne.
Nowela, zgodnie z informacjami od wiceministra finansów Leszka Skiby, ma zmniejszyć lukę podatkową o 3,4 mld zł – o w punkty procentowe. Zakłada również utrzymanie podwyższonych w 2013 roku stawek VAT (8% i 23%) do końca 2018 roku.
Artykuł napisany na podstawie: link
Zobacz nasze pozostałe posty z tamatu Odszkodowania:
